2010 елдан РФ Федераль Җыелышының Совет Федерациясенең милләтнең табигый мирасын саклау Советы Бөтенроссия программасы «Агачлар – табигать һәйкәлләре» тип аталган уникаль проектын үткәрә. Россиянең бөтен төбәкләрендә аерым кыйммәтле саналган уникаль күпеллык агачларны эзләп табу һәм саклау оештырылган.
Бүгенге көндә безнең республикабызда «Агач – табигать һәйкәле» бөтенроссия әһәмияте статусына бер генә агач – ТР Тәтеш төбәгендә үсүче тау-алтай (себер) чыршысы ия. Шундый статус аңа 2011 елда Бөтенроссия программасы Сертификат комиссиясенең карары белән бирелде.
Бу 130 елдан картрак һәм биеклеге 30 м артык тау-алтай (себер) чыршысы Picea obovata Ledeb. «Озын Үзән» дәүләт табигать тыюлыгы территориясендә, Молоствовлар байлар утарында үсә. 2012 елда агач НПСА «Сәләмәт урман» Агач тикшерү үзәгенең белгечләре (Мәскәү ш.) тарафыннан тикшерелгән.
2017-2018 елларда Программа кысаларында «Агачлар – табигать һәйкәлләре» Бөтенроссия фотоярышы уздырыла (http://rosdrevo.ru). «Озын Үзән» дәүләт табигать тыюлыгының белгечләре Татарстан Республикасының вәкилләре буларак бу ярышта катнашканнар.
.jpg)
.jpg)