Сак булыгыз, кошлар оядан егылып төшәләр! Җирдә утыручы егылып төшкән кошларга һәрвакытта да ярдәм кирәкми
Татарстан урманнарында кошлар егылып төшә башлады. Хәзер яшь кошчыклар канатланалар да территорияне үзләштерәләр. Алар әлегә тиешенчә оча алмыйлар, шуңа күрә балаларны ата-аналары игътибар белән күзәтә. Егылып төшкән кошлар каушаган булып күренергә һәм озак вакыт җирдә хәрәкәтсез ятарга мөмкин, ләкин аларга кеше ярдәме кирәкми. Шуңа бәйле рәвештә ТР Биоресурслар буенча дәүләт комитеты гражданнарга кошларны үзләре белән алмаска мөрәҗәгать итә.
Кошчыкны тапкан урыныннан ерак түгел оясын күрсәң, аны шунда кайтарырга була, ләкин ерткычларны җәлеп итмәс һәм ата-аналарын артык куркытмас өчен, моны мөмкин кадәр тизрәк эшләргә тырышырга кирәк. Әгәр дә кош баласы юлда яки тротуарда утырса, аны сак хәрәкәтләр белән куркынычсыз урынга, куаклыкка яки газонга илтергә кирәк. Кошка куркыныч янаган очракта гына ярдәм итәргә кирәк. Кошларга җәрәхәт алган очракта гына ярдәм кирәк. Моны билгеләү җиңел: кошның канаты деформацияләнгән була яки каны күренә.
- Кайсы очракта кош баласын өйгә алып кайтырга кирәк?
- Кош баласы бик кечкенә булса яки егылганда зыян күргән булса, аны үзең белән алырга мөмкин һәм кирәк тә. Каурыйлары булмау, йонсыз булу, тиз хәрәкәт итә алмау – кошчыкның оядан тыш яши алмаячагы турында сигнал.
- Табылдыкны кайда урнаштырырга?
- Аяк киеменнән бушаган тартма ярый. Төбенә кәгазь сөлгеләр яисә буялмаган һәм иссез йомшак бәдрәф кәгазе җәеп куярга кирәк. Кәгазьне пычрануга карап алыштырырга кирәк.
- Аны нәрсә белән тукландырырга һәм кошчыкларга су кирәкме?
- Кошларда матдәләр алмашы бик югары. Аларны 20-40 минут саен ашатырга туры киләчәк. Бөртек, бөҗәк ашаучы һәм ерткыч кошлар бар. Һәр төр үз азыгына мохтаҗ. Июльнең беренче яртысында кешеләр, гадәттә, яр карлыгачы балаларын табып алалар. Алар өчен иң яхшы азык – он яки яңгыр суалчаннары, кортлар. Бөҗәкләр урынына бирергә мөмкин булган бердәнбер ризык – яңа ясалган эремчек һәм дафния катнашмасы. Кош балаларына ипи, фарш һәм сөт ашатырга ярамый. Мондый ризык аларга зыян китерергә мөмкин. Су микъдары исә аның зурлыгына һәм төренә бәйле. Кошны энәсез шприцтан эчерергә мөмкин. Суны туп-туры томшыгына салалар.