ЯҢАЛЫКЛАР

Татарстан республикасының хайваннар дөньясы  объектларын саклау һәм файдалану Идарәсе хәбәр итә:  Татарстан Республикасы Президентының  2016 елның 27 июленнән 456 номерлы боерыгы белән Татарстан Республикасы территориясендә, 2016 елның 1 августыннан 2017 елның 1 августына кадәрге ау  чорында, аучылык байлыкларын табу лимиты һәм квоталары расланды. Боерыкның тексты Идарәнең сайтында “Документлар” бүлегендә “Норматив-хокукый актлар” –“Норматив актлар”өстәмә битендә урнаштырылган.

Шуның белән бәйле рәвештә, Идарә белән 2016 елда җирәбә салуны уздыру өчен,  материаллар әзерләнә.

Җирәбә салуны уздыру һәм җирәбә салуда катнашу өчен гаризаларны тапшыру вакыты турында тулы мәгълүмат, якын вакытта безнең сайтта урнаштырылачак.

Мәгълүматны игътибар белән карагыз.

Соңгы вакытта гади кара елан белән очрашу турында хәбәрләр ешайды. Беренче чиратта бөтенебезне дә  аның потенциаль куркынычы һәм аның белән очрашкан очракта   нәрсә эшләргә кирәклеге кызыксындыра. Шулай ук еланны  бакчага кертмәү чаралары турында сораулар бирелә.

Кыскача биологик белешмә.

Гади кара елан( зәһәр елан) (Vipera berus)  — озынлыкка 50-70 сантиметрлы зур булмаган елан. Төсе- төрле төстә булырга мөмкин, нигездә сорыдан һәм зәйтүн төсеннән алып  кызгылт – көрән төскә кадәр. Кара төсе – төп. Аркасы буйлап бормалы бизәк сузылган.

Гади кара елан  бөтен Европа һәм Азия  урманнарында киң таралган, төньякта төньяк боҗрасына кадәр җитә. Урманнарда, сазлыкларда, ә шулай ук кечкенә урманчыкларда һәм бакчаларда яши. Дымлы урыннарны ярата, шуның белән бәйле рәвештә су буйларында еш очрый. Яшәү рәвеше, кагыйдә буларак, кышлаган  урынына бәйле. Оя урынына кимерүчеләрнең ояларын һәм җирдәге ярыкларны куллана.

Гади кара елан кечкенә хайваннар, кошлар, бакалар һәм келтәләр белән туена. Гади кара еланның гомере, төрле белешмәләр буенча, 10 елдан алып 15 елга кадәр. Кайберләре 30 елга кадәр дә яшиләр, ләкин ул күбрәк чыгарма.

Гади кара елан күпмегә куркыныч?

Гади кара еланның куркыныч дәрәҗәсе- уртача.  Үлем нәтиҗәләре аеручы сирәк. Ләкин аның чагуы кешене шактый вакытка гадәти тормышыннан чыгара ала. Кыска вакытлы планнар турында әйтәсе дә юк.

Үзеннән үзе  елан   куркучан һәм агрессив түгел, кешене күргәч тә (вакытында күрсә) кача.

Кара елан чакмасын өчен күрелә торган чаралар.

Әгәр дә кара елан сезне  үз вакытында күреп ыслый башласа – бик әйбәт. Андый очракта  ипләп кенә, кискен хәрәкәтсез, курыкмыйча елан яныннан ераккарак китәргә кирәк.

Гади кара еланның ташлануы биек түгел һәм сирәк очракта тезгә кадәр җитә ала. Шуңа күрә резин итек һәм тәнгә сыланып тормый торган штан, зур ихтималлык белән, баскан очракта чагудан коткарачак.

Кара елан күп булган урыннарда йөргәндә качып йөрергә кирәк түгел, йөргәндә һәм гөмбәләр эзләгәндә  үзеңә таяк белән булышырга кирәк.

Лагерьдә кара еланнардан аерым куркыныч янарга мөмкин. Төнлә учак янына җылынырга килергә мөмкиннәр, яки, тагын да начаррак, без учак янында җылынып утырганда, палатка эченә кереп, йокы капчыгына кереп ятарга мөмкиннәр.  Һәм менә бу очракта аяктан тыш башка җиргә чагылу ихтималы бик зур. Шуңа күрә игътибарлы булыгыз! Палатканы ачык калдырмагыз, керер алдыннан  чакырылмаган кунаклар булуына тикшерегез.

 Кара елан чакса нишләргә?

1. Беренче минутларда ,яраның кырыйларын кысып һәм гел төкереп, агуын суырып ташларга тырышырга. Әгәр дә авыз эчендә яралар булсаалай итәргә ярамый.
2. Җәфа чиккәнгә хәрәкәтсезлекне тәэмин итәргә.
3. Аллергиягә каршы дару бирергә.
4. Күп эчертергә.
5. сывороткасын кертү өчен хастаханәгә алып барырга.

Катгый тәкъдим ителми:

•  
•  
• Бау бәйләргә;
• Яраны чистартудан кала, хәмер эчәргә.

Хастаханә булмаган, телефон эшләмәгән, җәфа чиккән бер үзе булган һәм аның кая икәнен  бер кеше эзләмәгән очракта эш тәртибе.

Андый очракта эш тәртибе:

1. Бу чарачагудан соң беренче минутларда гына булышуны истә тотып, тиз вакытта агуны суырырга тотынабыз.
2. 5-10 минуттан омтылуларны ташлыйбыз, дару эчәбез:

Аптечкада  киләсе дарулар булырга тиеш:

-новокаин 2%, -киң спектрлы антибиотик, мәсәлән доксициклин.

Дәвалану барышы: Чагу урынын йогышсызландырабыз. Тешләү урынын новокаин белән   кадыйбыз (3-4 укол). Әгәр дә шеш барлыкка килә башласа – кырыйларына кадыйбыз. Димедрол һәм кордиамин уколларын ясыйбыз. Тешләү урынында сепсис һәм ялкынсынуны булдырмас өчен, антибиотик эчәбез. Суны регидрон белән бутап эчәбез.

1. Яту урыны әзерлибез, учак ягабыз, суны кайнатырга куябыз. Моның бөтенесен дә бик тиз эшләргә кирәк, чөнки 1-1,5 сәгатьтән вакытлыча күрү сәләтен һәм ( яки) аңны югалтырга мөмкин.
2. Мөмкин булгансәләтсезлек вакытына ( берничә көнгә кадәр) чокыр әзерлибез.

«Антигадюка» сывороткасына кагылышлы. Аны аптечкада тоту мәгънәсез. Аксымлы препарат булганга күрә, ул температурага бик сизгер. Походта кирәкле температураны тотып булмый. Һәм икенчедән, сыворотка кертүгә организм анафилактик шок белән җавап бирергә мөмкин һәм күрсәтелгән шартларда, зур ихтималлык белән үлемгә китерәчәк.

Кара елан ишек алдына кермәсен өчен, бакчаны периметр буйлап 20 см биеклектәге киртә белән тотып алырга кирәк.

 (ЗооБот (http://zoobot.ru/gadyuka-obyknovennaya) сайты материаллары кулланды).

Татарстан республикасының хайваннар дөньясы  объектларын саклау һәм файдалану Идарәсе Татарстан Республикасы территориясендә соры каргаларны аулау тәртибен аңлатып китә.

Ау кагыйдәләренең 14 маддәсе белән , Россия Федерациясе  субъектларының кануннары белән аучылык байлыкларына кертелгән, кошларга һәвәскәрлек һәм спорт аучылыгы, Кагыйдәләрнең 39,41 пунктларында күрсәтелгән, урман, дала һәм кыр, сазлык-болын, су йөзүче һәм тау киекләрен аулау вакытында алып барылуы билгеләнде, ягъни язгы һәм җәйге-көзге ау чорында. Татарстан Республикасы өчен андый сроклар түбәндәге:

язгы ау чоры – апрельнең 3нче җомгасыннан ( 10 календарь көне эчендә),

язгы-көзге ау чоры – сентябрьнең 1нче шимбәсеннән 15 ноябрьгә кадәр.

Татарстан Республикасының Экология кодексының 135 маддәсе белән, соры карга аучылык байлыкларына кертелүен истә тотып, аны аулау өстә күрсәтелгән вакытларда алып барылырга мөмкин.

Соры карганы табу, кануннар белән билгеләнгән тәртиптә бирелә торган, аучылык байлыкларын табарга бирелгән рөхсәтнамә нигезендә алып барыла.

Соры карганы тотканда кулланырга рөхсәт ителгән кораллар: шома көпшәле аучылык ату коралы һәм пневматик корал.

Татарстан республикасының хайваннар дөньясы  объектларын саклау һәм файдалану Идарәсенә Югары Ослан районы буенча Хайваннар дөньясы объектларын һәм аларның яшәү тирәлекләрен  файдалануны саклау һәм контрольдә тоту буенча район (районара) бүлегенә хезмәткәр таләп ителә.

Тулы мәгълүмат артыннан (843)2117381 телефоннан яки Казан, Кәрим Тинчурин ур., 29 йорт, 201 нче кабинет адресы буенча мөрәҗәгать итүегезне сорыйбыз. Электрон почта адресы Оksana.Filippova@tatar.ru.

Ачык аучылык биләмәләренә кыргый тояклы хайваннарга кагылышлы рөхсәтнамәләрне бүлү системасын камилләштерү максаты белән,   Татарстан республикасының хайваннар дөньясы  объектларын саклау һәм файдалану Идарәсе белән, бу өлкәдә Татарстан Республикасы канунарын үзгәртү проекты әзерләнә.

Шуның белән бәйле рәвештә, рөхсәтнамәләрне бүлү системасын камилләштерү буенча үзегезнең тәкъдимнәрегезне юнәлтүне сорыйбыз.

Тәкъдимнәрдә рөхсәтнамәләрне бүлүнең гомуми тәртип рәвешен, республиканың аучылык хуҗалыгы өлкәсендә һәрбер аучының  эштә катнашуын  исәпләргә кирәкме, эштә катнашу артыннан тикшерү формалары нинди булырга тиеш һәм башкаларны күрсәтергә кирәк.

Сезнең тәкъдимнәрегезне Идарәнең рәсми сайтында көтәбез ojm@tatar.ru.

15.07.2016 елны   төзәтмәләр канунлы көченә керде. Алар белән тәңгәл килеп, Уылдык чәчү урыннарында һәм аларга бару юлларында, аерым саклана торган табигый территорияләрдә яки экологик афәт яки гадәттән тыш экологик вакыйга булганда, әгәр дә үзе йөзә торган транспорт чарасын яки шартлый һәм агулый торган матдәләр, электроток һәм башка  тыелган тоту кораллары һәм байлыкларны күпләп бетерү чаралары кулланылып,зур зыян китерелсә,биологик су байлыкларын хокуксыз тоту 300 меңнән 500 меңгә кадәр яки хөкем ителгәннең  2 елдан 3 елга кадәр вакыт эчендәге эш хакын яки башка кереме зурлыгында  штраф салына, яки 2 елга кадәр төзәтү эшләре, яки  шул ук вакытка азатлыкны чикләү белән җәзалана. Элек штраф 100 меңнән 300 меңгә кадәр иде, азатлыкны чикләү каралмаган иде.

 Зат, үзенең хезмәти хәлен кулланып  эшләгән җинаять, яки алдан сөйләшенгән  кешеләр төркеме белән яки оештырылган төркем белән җинаять эше өчен яки  бик зур зыян китергән  өчен, 500 меңнән 1 миллионга кадәр  штраф салына яки хөкем ителгәннең  3 елдан 5 елга кадәр вакыт эчендәге эш хакын яки башка кереме зурлыгында  штраф салына, яки 2 елдан 5 елга кадәр азатлыкны чикләү һәм аерым вазыйфаларда эшли алу хокукын чикләү яки 3 елга кадәр аерым һөнәр белән шөгельләнү хокукын чикләү  яки аннан башка җаза бирелә. Элек иң зур штраф 500 мең тәшкил итә иде, азатлыкны чикләү – 2 елга кадәр.

Шулай ук бу җинаять эше чикләрендә  зур зыян һәм бик зур зыян критерийлары билгеләнде. Беренчесе  булып 100 меңнән арткан зыян таныла. Икенчесе – 250 мең.

Татарстан республикасының хайваннар дөньясы  объектларын саклау һәм файдалану Идарәсенең администрация-финанс бүлегенә 1 дәрәҗәле өлкән белгеч таләп ителә. Тулы мәгълүмат артыннан (843)2117381 телефоннан яки Казан, Кәрим Тинчурин ур., 29 йорт, 201 нче кабинет адресы буенча мөрәҗәгать итүегезне сорыйбыз.

Татарстан республикасының хайваннар дөньясы  объектларын саклау һәм файдалану Идарәсе хәбәр итә: 2016 елда   ачык аучылык җир-суларында аулый торган физик затлар арасында кыргый тояклы хайваннарны тоту хокукына, җирәбә салу ысулын кулланып, рөхсәтнамәләрне бүлү булачак.

Җирәбәдә катнашу өчен гаризаларны  тапшыру вакыты, Татарстан Республикасы Президенты аучылык байлыкларын тоту лимитын раслаганнан соң билгеле булачак.

Ачык аучылык җир-суларында аучылык байлыкларын табу хокукы алыр өчен, аучыларга  Идарәгә гариза белән мөрәҗәгать итәргә кирәк.

 2015 елда җирәбә салу вакыты, ә шулай ук  җирәбәдә катнашу өчен  тəкъдим ителгән гариза формасы, Татарстан республикасының хайваннар дөньясы  объектларын саклау һәм файдалану Идарәсенең рәсми сайтында  http://ojm.tatar.ru» урнаштырылачак.

Безнең сайттагы мәгълүмат артыннан  игътибар белән  карап барыгыз.

ТР МК 2016 елның 17 июненнән 410 номерлы “Татарстан Республикасының Министрлар Кабинеты  2007 елның 25 маеннан 200 номерлы “Гражданнар, юридик затлар яки гражданлыгы  булмаган затлар белән,Татарстан Респуликасының  дәүләт хакимияте әгъзалары  сагы астында булган, биологик су байлыклары төрен бетерү, хокуксыз табу яки тоту белән китерелгән зыян өчен түләттерү күләме таксаларын раслау турында”гы боерыгына үзгәрешләр кертү турында”гы  боерыгы белән,  Татарстан Респуликасының  дәүләт хакимияте әгъзалары  сагы астында булган, биологик су байлыклары төрен бетерү, хокуксыз табу яки тоту белән китерелгән зыян өчен түләттерү күләме таксалары ике тапкырга күтәрелде.

Шулай итеп, бер баш густера, синец, аккүз, көмеш табан балык , алтын табан балык, карабалык, чабак балык, кызылканат, кәлчәк, бәртәс, берш, шамбы тоткан өчен – түләттерү 200 сум тәшкил итәчәк. Ротан, гадәти шыртлака, эт балыгы, бөгәрчә, өсләч, елга гольяны, ташбаш,  җилембалык, щиповка, энә балык, тюлька өчен-100 сум

Кичә аучылык тикшерүе өлкәсе профессионалларының берсе, биолог-ау белгече, Кайбыч районы буенча хайваннар дөньясы объектларын һәм аларның яшәү тирәлекләрен  файдалануны саклау һәм контрольдә тоту буенча район бүлеге башлыгы, Алеев Самат Нурулла улы,  үзенең 30 еллык  һөнәри юбилеен  билгеләп үтте. 

Татарстан республикасының хайваннар дөньясы  объектларын саклау һәм файдалану Идарәсе башлыгы Ф.С.Батков, армый эшләгән өчен, күпьеллык һәм нәтиҗәле эш өчен,  хайваннар дөньясын саклауны тәэмин итүгә зур өлеш керткән өчен  рәхмәт сүзләрен белдерде, нык сәламәтлек, иминлек һәм эштә яңа уңышлар теләде.